Megakampania Wiki
Advertisement

Mieszko II Wielki (ur. 21 kwietnia 1046, zm. 3 września 1108) - król Polski, Pomorza i Czech z dynastii Piastów. Rządził w latach 1056 - 1108 w Polsce i na Pomorzu oraz 1082 - 1108 w Czechach. Piątego listopada za przyzwoleniem papieża koronował się na Króla Czech, tworząc tym samym słynne państwo Piastów zwane Trójmonarchią (łac. Triregnum). Za jego panowania królestwo Piastów przeżywało swe najlepsze czasy. 

Przed wstąpieniem na tron (1046 - 1056)[]

Mieszko urodził się jako czwarte dziecko i pierwszy syn króla polski Janka.

Już 5 maja tego samego roku starsza siostra Mieszka - Elżbieta, zaczęła spiskować na jego życie, z powodu odsunięcia jej na dalszy plan w dziedziczeniu. Planowała doprowadzić do nieszczęśliwego wypadku swojego brata. Knowania siostry zostały jednak odkryte, a rozwścieczony król Janko wtrącił ją do gnieźnieńskiego lochu.

Gdy Mieszko miał dziewięć lat zaczął się obawiać że stanie się gruby, jego ojciec jednak wytłumaczył że trzeba korzystać z wygód życia, Mieszko przyjął sobie do serca to co powiedział ojciec i zaczął jeść o wiele więcej niż inne dzieci.

Mapa jan

Terytoria Polski w chwili śmierci
Janka Nieprawego

Wstąpienie na tron (1056 - 1059)[]

26 kwietnia 1056 r. umarł król Polski i Pomorza Janko Nieprawy, a tron dziedziczy dziesięcioletni Mieszko II, tymczasowym regentką zostaje jego matka Mafalda. Był to dość trudny dla Polski okres z powodu toczącej się wojny z plemieniem Głomaczy.

Czas buntów[]

Patrz - II wojna domowa

Do zamku królewskiego 10 czerwca 1056 roku przybył emisariusz księcia Nadbora, władcy Lubusza i Łużyc żądając abdykacji Mieszka na rzecz Karola Mazowieckiego grożąc buntem jego oraz księcia Małopolskiego Jarosława II.

Mimo trwającej wojny z Głomaczami regentka nie ugięła się szantażowi jednak już 27 czerwca doszły wiadomości do zamku o potężnej, 8,5 tysięcznej armii księcia Nadbora, dlatego postanowiono wynająć białą kompanie najemników. Sprawę dodatkowo skomplikowało dołączenie do buntu księcia Mazowieckiego Przemysława.

Z powodu trudnej sytuacji w kraju zaproponowano biały pokój wodzu Głomaczy, Patrykowi który po okołu dwóch tygodniach przyjął ofertę.

Niedługo później, bo 3 sierpnia książę Śląski Stanisław buntuje się celem osadzenia na tronie swej małżonki, natomiast 15 sierpnia dołącza do niego książę Kujaw Warcisław II.

4 października na górnym śląsku dochodzi do bitwy pod Brzegiem pomiędzy siłami śląskimi a królewskimi. Mimo defensywnej pozycji oraz konieczności przekroczenia rzeki siły królewskie zwyciężają mimo dość sporych strat.

Wtedy też między skonfliktowanymi między sobą frakcjami 1 listopada dochodzi do bitwy kujawsko-mazowieckiej.

Około połowy listopada pod Opolem dochodzi do masakry wojsk śląskich.

26 listopada pod Jarocinem bitwę staczają siły królewskie z małopolskimi, w której to zwyciężają siły Małopolskie dzięki przybyciu wojsk Lubuszan. W tym samym czasie Kujawianie pokonują Wielkopolan.

Po przegranej z Małopolanami, król zdecydował się zatrudnić kolejną bandę najemników, dzięki której około połowy grudnia rozbiła wojska wielkopolskie.

Niestety początek roku 1057 nie przyniósł dobrych wieści, ponieważ 5 stycznia osłabiona i zdemoralizowana armia królewska stoczyła bitwę z ponad 2 razy liczniejszą armią lubuską pod Obrzyckiem. Dlatego też postanowiono się wycofać do Gniezna, gdzie czekało ponad 4 tysiące najemników.

Na początku maja pod Słupskiem przechwycona zostaje niewielka armia małopolska, jednak 18 maja przybywa tam armia Lubuska. Tak więc wtedy rozpoczęła się tam bitwa, która była jedną z największych potyczek w trakcie buntów. Zwyciężyły ją siły królewskie mimo poważnych strat, ponieważ w chaosie bitwy udało się pochwycić i zabić księcia Nadbora. Następnie odbyła się trwająca kilka pogoń za wycofującą się armią od lipca do listopada w trakcie której regularnie zabijało się uciekinierów, których udało się ostatecznie dobić dopiero po Łużycami.

Dzięki pokonaniu armii lubuskiej i zabiciu księcia Nadbora wynegocjowano z frakcją lubusko-mazowiecką biały pokój na mocy którego nowy władca Lubusza i Mazowiecki pretendent zostają uwięzieni. Mimo tego niezadowoleni z obrotu spraw książęta Małopolscy i Mazowieccy przyłączają się do frakcji Śląskiej, jednak z powodu wcześniejszej masakry wojsk nie mogli oni wspomóc Ślązaków i Kujawian w pierwszej fazie buntu. Z m.in tego powodu Kujawianie zostali rozbici w lutym 1058.

Z powodu wyczerpywania się fortuny nagromadzonej przez Janka Nieprawego, którą odziedziczył Mieszko zrezygnowano z usług najemników zmniejszając siły królewskie prawie pięciokrotnie.

15 lutego 1058 do zamku przybył wysłannik księcia Braniboru Sedzieja, żądając wprowadzenia na terenie Pomorza senioratu . Zapowiedział on, że w wypadku odmowy jest skłonny wszcząć bunt wraz księciem Pomorskim Siemowitem.

Jako że wciąż trwał bunt tzw. frakcji śląskiej, królowi kończyły się fundusze, a jego armia była bardzo przetrzebiona, regentka Mafalda zgodziła się na to ultimatum. Na dodatek po miesiącu zgodziła się na obniżennie autorytetu korony na ziemiach pomorskich. Sytuację tą wykorzystał również książę pomorski Siemowit przekonując regentkę do przekazania mu biskupstwa w Wołogoszczy, tym samym zmniejszając autorytet korony na Pomorzu do poziomu minimalnego.

W połowie maja wojska królewskie rozbiły resztkę sił mazowieckich pod Kaliszem, natomiast pod Kruszwicą i Radomskiem dochodzi do rzezi mazowszan.

Pod koniec sierpnia pod Częstochową zostaje rozbita armia księcia śląskiego. Tym sposobem zniszczone zostają ostatnie siły buntowników.

26 sierpnia wojnę królestwu wypowiedział wódz Głomaczy, Patryk chcąc ponownie osadzić na Pomorskim tronie swą żonę Agnieszkę.

30 października pod Tarnowem została pokonana armia Małopolska.

Zdając sobie sprawę z potęgi armii Głomaczy nakazano wycofać się do Kalisza.

27 grudnia doszło do próby morderstwa Mieszka za którą stał pewien nieznany starosta. Jego plan polegał na zepchnięciu Mieszka z palisady Gniezna, jednak nie udało mu się tego wykonać prawdopodobnie z powodu czujności przyszłego króla Polski.

Mimo tego kilka dni później zostaje on pochwycony przez królewskich agentów. Jako, że Głomacze wkroczyli do Kalisza, armie Polskie zostały wycofane na Litwę.

Na początku kwietnia 1059 umiera książę Sedziej.

7 kwietnia z powodu braku funduszy na prowadzenie dalszej wojny kapituluje frakcja śląska kończąc tym samym Czas Buntu. Z tego powodu armia królewska zostaje wzmocniona dodatkowymi siłami od pokonanych wasali oraz półtora tysięczną armią brytów.

Niedługo później w Gnieźnieńskim lochu umiera siostra Mieszka, Elżbieta.

Mimo defensywnej postawy za rzeką Wisłą, II bitwa pod Kruszwicą zostaje przegrana.

Z powodu masakry wojsk królewskich pod Pyzdrami (która miała miejsce na początku listopada) oraz braku funduszy na dalsze prowadzenie walk, 24 listopada 1059 Polska ogłosiła kapitulacje, tracąc tym samym Pomorze Gdańskie. Po tym ponad 4 letnim okresie destabilizacji w kraju zapanował pokój.

Koniec regencji (1059 - 1062)[]

3 stycznia 1060 roku królowa regentka w imieniu Mieszka wysłała nadwornego dyplomatę na Kujawy, by poprawił relacje Mieszka z księciem Warcisławem II.

19 lipca tego samego roku Mafalda zaręczyła Mieszka z księżniczką Włoch Elżbietą z rodu Karolingów.

5 kwietnia papież Marcellus III ogłosił krucjatę do Sycylii, król postanowił jednak nie brać w niej udziału.

10 kwietnia Mieszko uznaje, że obecny stan rzeczy bardzo mu odpowiada, i staje się człowiekiem zadowolonym z siebie.

21 dnia tego miesiąca Mieszko II osiąga pełnoletność, tym samym Mafalda przestaje być jego regentką.

Od Polski i Pomorza, do Trójmonarchii (1062 - 1082)[]

Początek samodzielnych rządów[]

Jeszcze tego samego dnia nowy król prosi króla Włoch Fryderyka I by zgodził się na małżeństwo Mieszka z jego córką.

Cztery dni później książę małopolski Jarosław II błagał króla o uwolnienie z lochów księcia śląskiego Stanisława, Mieszko jednak nie zgadza się z uwagi na przewodnictwo tego ostatniego w przeszłym buncie.

5 maja król włoski Fryderyk I zgadza się na ślub Mieszka z Elżbietą.

Nieco ponad tydzień później nowa sojuszniczka Mieszka, królowa Kastylii wzywa go na pomoc w wojnie, ten jednak odmawia tłumacząc się, iż nie będzie w stanie jej pomóc.

Na początku lipca, gdy król znowu spowodował płacz dworzanina, uznał, iż należy się zmienić. Stał się on człowiekiem serdecznym.

Kilka dni później Mieszko, by osłodzić relacje ze swoją żoną, postanowił obdarować ją kosztownościami.

W sierpniu król postanowia uwolnić z lochu Siemomysła z Lubusza oraz Stanisława ze Śląska.

3 Stycznia 1063 roku król, obawiając się zagrożenia ze strony różnych frakcji, podejmuję próbę aresztowania Jarosława II, co jednak nie udaje się, a książę wszczyna bunt. Król zbiera swe wojska w Kaliszu, potem wysyła je pod Kraków, gdzie miażdży ponad czterokrotnie mniejszą armię Jarosława. Następnie armie króla ścigały niedobitków aż pod Czersk, gdzie dokonali na nich rzezi. Potem król zdobył szturmem Kraków i Tarnów, jednak pod tym drugim wojska królewskie znacznie osłabły. Mimo to Jarosław, uznając wyższość króla, poddał się i został aresztowany 4 września 1063 roku.

Jednak już 2 października królowi wojnę wypowiedział Dobrogost, który żądał wprowadzenia senioratu także w Polsce. Wojska królewskie zniszczyły armię Dobrogosta na Pomorzu Zachodnim. Zaraz potem król wziął szturmem Brannibór i po kolejnym sukcesie - podbiciu Havelbergu, Dobrogost był zmuszony się poddać.

W międzyczasie, 26 grudnia 1063 roku, papież ogłosił, że trzecia wyprawa krzyżowa do Sycylii została wygrana.

Mściwy król[]

W 1067 r. król zaatakował księstwo Pomorza, które połączyło się z księstwem Głomaczy. Wojska władcy Polski zdobywają szturmem całe Pomorze Gdańskie i pokonują niewielką armię wroga. Wystarcza to do wcielenia całego terytorium byłego księcia do Polski łącznie z ziemiami połabskimi w 1068 r.

Starania o trzecią koronę[]

W 1078 r. postanowił zakończyć dziesięcioletni czas odbudowy kraju i wypowiedział wojnę o Ziemię Bolesławiecką królowi Wielkich Moraw, Albertowi Sprawiedliwemu. Armię królewskie ruszyły w stronę pożądanej prowincji i po zdobyciu dwóch znajdujących się tam grodów wymaszerowały w stronę Łużyc, by pokonać znajdującą się tam pięciokrotnie mniejszą armię wroga. Po porażce na polu bitwy Albert poddał się.

W 1081 r. wypowiedział wojnę królowi Widukindowi z Bawarii o Domazlice. W 1082 r. wojska polskie przejmują całkowitą kontrolę i ruszają na niewielkie oddziały bawarskie w Pławnie. Dochodzi do zwycięskiej dla Mieszka bitwy pod Dohną. Dzięki niej król Bawarii przekazuje Polsce Domazlice.

Trójmonarchia ( 1082 - 1108 )[]

Utworzenie[]

Zaraz po wojnie z Bawarią król Polski i Pomorza Mieszko II Wielki zostaje ukoronowany na króla Czech - a jednocześnie na księcia Moraw. Król, który był dumny ze swoich osiągnięć postanowił oddać się żądzom cielesnym. Pokój i złota era dla Polski trwała do 1102 r. kiedy tęskniący za wojaczką król ruszył na wojnę z Niemcami, Baskami i władcą Apulii.

Ramie w ramie z Włochami[]

Niedługo po dołączeniu do wojny Mieszko skierował swe armie do Niemiec, by pokonać niewielkie oddziały wroga, ale przez brawurę został okaleczony w walce. Następnie ruszył z odsieczą pod stolicę Włoch, Mediolan, który był okupowany, notabene także przez Niemców. Z powodu braku wykwalifikowanych dowódców, Polacy ponieśli druzgoczącą porażkę, a po pościgu ich armia została całkowicie zniszczona. Jednakże, król Mieszko się nie poddaje i po wydaniu kolosalnych sum na reorganizację wojsk, a następnie w 1103 r., będąc świadomym swojej słabości, powrócił do nękania pomniejszych germańskich oddziałów. Porażka była bardzo bliska, ale królowa-matka Nawarry, która miała roszczenia do Włoch zmarła w 1104 r., dzięki czemu Włosi i ich sojusznicy mogli się skupić na wojskach niemieckich. Armia polska w czasie marszu do Włoch została osaczona przez Niemców i Morawian. Żołnierze próbują się wycofać, ale zostają przechwyceni przez żandarmerię niemiecką pod Weiden w Bawarii. Polacy posiadali dobrą pod względem defensywnym pozycję, ale po dołączeniu się do bitwy Morawian wojska Mieszka zostały po raz kolejny pokonane i całkowicie zniszczone. Po tej przegranej król Polski nie był już wstanie udzielić pomocy władcy Włoch.

Nowe kłopoty[]

W 1105 r. wybuchła rebelia księcia Wielisława z Mazowsza, który chciał zostać królem Polski. Władcy Mazowsza udało się zebrać wojska liczące aż 12 tys., podczas gdy siły Mieszka wynosiły tylko 3 tys. Król został zmuszony do pożyczenia pieniędzy od żydowskich kupców, aby wykupić najemników, ale ci zostali pokonani przez buntowników zanim połączyli się z siłami królewskimi. W 1106 r. w akcie desperacji Mieszko nasyła na Wielisława zabójców. Zamach zakończył się sukcesem, ale wynajęty morderca zdradził tożsamość jego zleceniodawcy.

Mapa mies

Terytoria Polski w chwili śmierci
Mieszka II Wielkiego

Niestety, syn zamordowanego Wielisława, Przemysław II, wypowiedział swoją rebelię, także ubiegając się o polski tron. Dodatkowo, wojnę Polsce wypowiedział władca Litwy, Lasukas. Szczęśliwie dla króla, żołnierze litewscy przystąpili do oblężenia Płocka. W 1107 r. pod naporem księcia mazowieckiego padł Kraków. Pomóc w wojnie zgodzili się Joannici, ale tylko przeciwko pogańskim Litwinom. Innowiercy zdecydowali się zaatakować liczniejszą, choć mniej przygotowaną, armię rycerzy zakonnych i Polaków pod Pyzdrami. Bałtowie zostają jednak pokonani. Potem, armię polskie pokonują kolejne oddziały litewskie pod Śremem. Zaskoczony takim obrotem spraw Lasukas godzi się na koniec wojny, a także wypłacił królowi niemałą ilość złota, za którą Mieszko zatrudnił najemników do walki z księciem Wielisławem. W 1108 r. armia zbuntowanego lennika na wieść o liczebności wojsk lojalistów próbuje uciec, ale zostaje dogoniona i zniszczona pod Opolem. Następnie, król kieruje armię w stronę Ziemi Krakowskiej, by odbić okupowane grody. Na koniec zdobywa Płock szturmem i uwięził Wielisława.

Śmierć[]

Mieszko zmarł 3 września 1108 roku w wieku 62 lat w wyniku ran odniesionych w trakcie walk z Niemcami. Zmarł on tuż przed oficjalnym ogłoszeniem prowadzonej pod koniec życia wojny.

Rodzina[]

Mieszko był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Elżbieta z dynastii Karolingów, z którą doczekał się jednej córki. Drugi raz żonaty był ze Nadzieją z Turnowa, którą urodziła mu siódemkę potomstwa.  Ponadto miał romans ze Scholastyką z Gniezna, z którą doczekał się córki. Jego dziećmi byli:

  • Scholastyka (ur. 1067, zm. 1134) - dwukrotnie wychodziła za mąż. Pierwszym jej mężem był Ramiro de Cantabria, a drugim zaś Dag Stafr. Twórczyni turkowskiej linii Piastów.
  • Eufrozyna (ur. 1084, zm. 1162) - żona Króla Włoch Archambauda Wielkiego
  • Karol (ur. 1085, zm. 1147) - ostatni król Polski z dynastii Piastów, cesarz Franków jako mąż cesarzowej Mélusine
  • Sieciech (ur. 1088, zm. 1160) - nie posiadał żadnych tytułów
  • Janko (ur. 1089, zm. 1112) - zmarł bezdzietnie, nie posiadał żadnych tytułów
  • Żegota (ur. 1090, zm. 1145) - baron na Pyzdrach
  • Nawoja z Gniezna (ur. 1091, zm. 1129) - bękart Mieszka II, nigdy nie wyszła za mąż
  • Prendota (ur. 1093, zm. 1162) - król Czech po obaleniu Karola
  • Jakub Nieostrożny (ur. 1095, zm. 1150) - Wielki Starosta Republiki Pruskiej, miał aż cztery żony (m.in. jego żoną była księżna Śląska, Ryksa Piast)


Władcy Polski
Piastowie książęta Polan: ChościskoPiast
wielcy książęta Polan: Siemowit Okrutny
królowie Polski: Masław I ŚwiętyMieszko IMasław II PółrękiJanko NieprawyMieszko II WielkiKarol
Mazowieccy Krystyn I ZdobywcaKazimierz I StaryGertruda IWielisław IWielisław II ŚmiałyStefan WielkiGierołt IPaweł IPaweł IIGierołt IIBoguchwał ŚmiałyZwinisława Okrutna
Lubomelscy Mirosław BratobójcaJacek MądryMiłobrat SzalonyKrystyn II WielkiKazimierz IIKazimierz IIIKrystyn III Helena IScholastyka IWolisława ZjednoczycielkaGertruda II


Królowie Pomorza
Piastowie Masław I PółrękiJanko NieprawyMieszko WielkiHumbertMasław II MądryAnna I Sprawiedliwa
Lisy WojutaKrzesław
Legniccy MiłoszSulistryjWojsława Stara
Welfowie Mirosław IKarol SprawiedliwyMirosław II MłodySulisław GrubyStefan OtyłyNadziejaBoguchwał PijakJanko II WelfRyksa WelfMirosław III WelfSulisław II WelfKunegunda I WelfŻelibrat IGierołt WelfAnna II WelfWszebora I WelfPechna I Welf


Królowie Czech
Piastowie (1082 - 1209) Mieszko IKarolPrendota I CzeskiMieszko IIPrendota IILudmiła Nieludzka
Welfowie (1209 - 1399) Patryk I TłustyMieszko IIIPatryk IIWawrzyniec IPatryk III MądryWawrzyniec II WielkiOdon WielkiWawrzyniec III Bez Ziemi
Mazowieccy (1399 - 1424) Zwinisława Okrutna
Lubomelscy (1424 - nadal) Mirosław BratobójcaJacek MądryMiłobrat SzalonyKrystyn II WielkiKazimierz IIKazimierz IIIKrystyn IIIHelena IScholastyka IWolisława Zjednoczycielka
Unia realna polsko-czeska W roku 1676 zawarta została polsko-czeska unia realna, na mocy której każdy król Polski jest także królem Czech
Advertisement