Gierołt II (ur. 1320, zm. 1363 w Gnieźnie) - król Polski w latach 1344 - 1351 z dynastii Mazowieckich. Po obaleniu władca Wielkopolski oraz Mazowsza.
Król Polski[]
Nowy król rozpoczął swoje panowanie od gestu dobrej woli - wypuszczenia wszystkich więźniów jego brata z lochu. Gierołt II chcąc jeszcze bardziej poprawić swoje relacje z wasalami, ogłosił również turniej rycerski.
Bunt[]
Decyzje te nie powstrzymały jednak księcia Wańka Skańskiego oraz Czyrzniecha Śląskiego od wysunięcia roszczeń do polskiego tronu tego pierwszego. Gierołt odmówił oddania władzy i po raz kolejny wybuchnęła wojna domowa. Na nieszczęśliwie dla niego, Wańko zgromadził wokół siebie wielu dodatkowych ochotników, a także zdobył wsparcie bawarskiego króla Baldemara Wielkiego.
Po zadłużeniu się u Żydów i najęciu kompanii najemników, Gierołtowi udało się zdobyć w wojnie przewagę. Do buntu dołączyła jednak małoletnia Jolanta z Kujaw oraz hrabia Kalisza Nadbor. Siły te, mimo że wydłużyły walki, nie były w stanie odwrócić już losów wojny, która ostatecznie zakończyła się w październiku 1347 roku.
Pogorszenie sytuacji[]
Nieszczęśliwie dla Polski, Czech Wawrzyniec widząc problemy wewnętrzne swojego sąsiada, wypowiedział wojnę o Bolesławiec. Wezwał on także na pomoc Mirosława Młodego - króla Pomorza i Grecji - co stawiało Polskę w bardzo złym położeniu.
Po zakończeniu buntu wasali, król zebrał prawie 17 tysięcy wojów, i ruszył z nimi na mniejszą armię Wawrzyńca. W bitwie pod Jiczynem doznał jednak klęski gdzie stracił ponad 8 tysięcy ludzi. Był to koniec wojny, Gierołt II przystał na warunki Czechów i oddał im Bolesławiec.
Detronizacja[]
Pokój jednak nie trwał długo, bo zaledwie do czerwca 1351 roku. Wtedy to wyszedł na jaw spisek młodszego brata - Boguchwała oraz wielkiego starosty Witosza, którzy to chcieli wprowadzić tego pierwszego na tron.
Ogromna bitwa pod Turkiem zadała mocny cios siłom królewskim. Dogonienie niedobitków pod Namysłowem rozwiało jednak wszelkie wątpliwości Gierołta i ten zgodził się abdykować na rzecz brata 23 grudnia 1351 roku.
Śmierć[]
Gierołt został zamordowany w roku 1363 najprawdopodobniej przez swego syna Pawła III albo przez swoją synową Ryksę.
Rodzina[]
Król Gierołt posiadał za żonę Eufemię, która pochodziła z morawskiej linii Karolingów. Z tego małżeństwa polski władca doczekał się czwórki potomstwa:
- Paweł III Wielkopolski (ur. 1340, zm. 1369) - książę mazowiecko-wielkopolski w latach 1363 - 1369.
- Krystyn (ur. 1353, zm. 1399) - nie posiadał żadnych ziem
- Beata Mazowiecka (ur. 1355, zm. 1397) - żona regenta Andrzeja z Torunia.
- Krzesław Poznański (ur. 1356, zm. 1396) - hrabia Poznania w latach 1387 - 1396. Twórca lini poznańskiej dynastii Mazowieckich
Władcy Polski | |
---|---|
Piastowie | książęta Polan: Chościsko • Piast wielcy książęta Polan: Siemowit Okrutny królowie Polski: Masław I Święty • Mieszko I • Masław II Półręki • Janko Nieprawy • Mieszko II Wielki • Karol |
Mazowieccy | Krystyn I Zdobywca • Kazimierz I Stary • Gertruda I • Wielisław I • Wielisław II Śmiały • Stefan Wielki • Gierołt I • Paweł I • Paweł II • Gierołt II • Boguchwał Śmiały • Zwinisława Okrutna |
Lubomelscy | Mirosław Bratobójca • Jacek Mądry • Miłobrat Szalony • Krystyn II Wielki • Kazimierz II • Kazimierz III • Krystyn III • Helena I • Scholastyka I • Wolisława Zjednoczycielka • Gertruda II |
Książęta Wielkopolski | |
---|---|
Popielidzi | Popiel |
Piastowie (865 - 1155) | Piast • Siemowit I Okrutny • Piast II Wielkopolski • Masław I • Borzywoj • Piast II Wielkopolski (drugie panowanie) • Masław II Półręki • Janko I Nieprawy • Mieszko II Wielki • Karol I • Odon Wielkopolski |
Mazowieccy (1155 - 1390 ) | Krystyn Wielkopolski • Bożydar Gnieźnieński • Wszebora • Wielisław Wielkopolski • Wielisław II Śmiały • Wielisław III Wielkopolski • Helena Mazowiecka • Stefan I Wielki • Gierołt I • Paweł I • Paweł II • Gierołt II • Paweł III Wielkopolski • Dalimir Wielkopolski • Paweł IV Poznański • Agnieszka Wielkopolska • Dobroniega Wielkopolska |
Nerkingowie (1390 - 1404) | Maren Mądra |
Unicow (1404) | Przybor z Unicowa |
Świnka (1404 - 1444) | Uściech Świnka • Wiesław Wielkopolski • Kazimierz Gnieźnieński • Samboja Etiopka • Szczęsny Czarny • Piotr Dziecko |
Władcy Mazowsza | |
---|---|
Mazowieccy (820 - 1108) | Drogomir I Mazowiecki • Drogowit Mazowiecki • Gościmir Mazowiecki • Gaudenty I Mazowiecki • Stoigniew Mazowiecki • Gaudenty II Mazowiecki • Czcibor Mazowiecki • Wańko Mazowiecki • Wacław Gruby • Przemysław Mazowiecki • Wielisław Mazowiecki • Przemysław II |
Sieradzcy (1108 - 1123) | Kinga Sieradzka |
Mazowieccy (1123 - 1390) | Krystyn I Zdobywca • Kazimierz I Wielki • Gertruda • Wielisław I • Wielisław II Śmiały • Stefan Wielki • Gierołt I • Paweł I • Paweł II • Gierołt II • Paweł III Wielkopolski • Dalimir Wielkopolski • Paweł IV Poznański • Agnieszka Wielkopolska • Dobroniega Wielkopolska |
Nerkingowie (1390 - 1404) | Maren Mądra |
Lubomelscy (1404 - nadal) | Mirosław Bratobójca |