Bartosz Mazowiecki (ur. 1081 zm. 1142) - drugi syn Wielisława (księcia mazowieckiego) i jego pierwszej żony, Anny. Miał dwóch braci, starszego brata Przemysława i młodszego Krystyna I. Jego żoną była Grzymisława, która urodziła mu dwie córki i dwóch synów Kazimierza I (przyszłego króla Polski) i Buguchwała.
Wczesne lata życia[]
O całej postaci Bartosza wiemy niewiele, jednak najprawdopodobniej był wychowywany na Płockim dworze. Jego rodzice od najmłodszych lat wpajali mu nienawiść do Piastów i do swojego dziadka Przemysława I, który był lojalnym wasalem Piastowskich królów.
Działalność Bartosza[]
Po śmierci jego ojca z rąk zabójców nasłanych przez Mieszka II w 1106 r. jeszcze bardziej zaczął nienawidzić Piastów. Poparł on rebelię swojego starszego brata i walczył u jego boku, aż do upadku powstania w 1108 r. Po przegranej Mazowieckich najprawdopodobniej zbiegł on na Ruś, gdzie zbierał wojowników, aby przeprowadzić inwazję na Piastowską Polskę celem obalenia znienawidzonego rodu. Do kraju powrócił w 1116 r., aby wziąć udział w jednym z pierwszych turniejów rycerskich zorganizowanych na ziemiach polskich. Najprawdopodobniej chciał w ten sposób zbliżyć się do króla Polski Karola, aby podstępnie go zamordować, co jednak mu się nie udało. Przez pewien czas piastował również urząd Mistrza Szpiegów na dworze jego kuzyna Wielisława Płockiego. Sam nigdy nie wystąpił zbrojnie przeciwko Karolowi I, lecz prawdopodobnie dzięki jego pomocy jego młodszy brat Krystyn zebrał tak liczne wojska do obalenia Piastów. Po udanej rebelii Krystyna, Bartosz miał honorowe miejsce na jego dworze w Płocku, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia.